O tym, kiedy dzieci powinny zacząć uprawiać sport, napisano już wiele. Nie można dokładnie określić optymalnego wieku dla rozpoczęcia treningu w poszczególnych sportach, mimo że sprawa ta jest poddawana badaniom naukowym.
Określenie wieku, kiedy należy zacząć trening będzie zatem zależeć od indywidualnych warunków, przy czym decydująca jest dojrzałość fizyczna oraz oczywiście zainteresowanie dziecka tenisem.
Istotnym warunkiem jest wszechstronność ruchowa dziecka. Jego organizm powinien być na odpowiednim stopniu rozwoju, właściwym dla określonego wieku. Umiejętności ruchowe, zręczność, szybkość, siła, wytrwałość są decydującymi czynnikami przy podstawowych ćwiczeniach poszczególnych uderzeń tenisowych. Z tego względu istotne jest zatem, by rodzice, starsze rodzeństwo, nauczyciele wychowania fizycznego ukierunkowywali zabawy dzieci od najmłodszych lat tak, by zapewnić im wszechstronny rozwój. Oznacza to, że dzieci powinny stopniowo opanować biegi, skoki, rzuty itd., następnie podstawowe zasady gier w piłkę (siatkówka, koszykówka, piłka ręczna) i zyskać podstawową zręczność, zwinność, refleks i spostrzegawczość.
Na podstawie ogólnych doświadczeń trenerów, a także fachowców zajmujących się tą problematyką można określić granicę wieku, w którym rozpoczyna się naukę tenisa. Jest to w przybliżeniu wiek od 5 do 7 lat, przy czym bardziej precyzyjne określenie zależy od wspomnianych uwarunkowań. Następnie formułujemy zasady przebiegu nauki, które powinny w jak największym stopniu zbliżać się ku idealnemu procesowi i to zarówno przy ukierunkowaniu na sport rekreacyjny jak i wyczynowy.
Przebieg nauki, w wyniku której młody adept powinien wyrosnąć na dobrego tenisistę, podzielić można na trzy etapy:
Etap pierwszy nauki
Na tym etapie rozpoczynamy naukę młodych adeptów, mniej więcej w wieku 5-6 do 7 lat.
Nauka tenisowa polega na grze dzieci małą rakietką o wymiarach, na małych kortach o wymiarach 6 x 12 m, wysokość siatki 80 cm. Popularnie nazywa się to „mini-tenis”.
Gra lekką rakietką na małym korcie umożliwia rozpoczęcie nauki dzieciom. które nie mają jeszcze w tym wieku siły i wagi ciała umożliwiającej posługiwanie się wielką rakietą.
Na opanowanie techniki podstawowych uderzeń w mini-tenisie tj. forhendu, bekhendu, wolejów i serwisu potrzebne jest około jednego do dwóch lat.
Można założyć, że w tym okresie dzieci przyswoją sobie dobrą technikę uderzeń i przy zapewnieniu im dobrego przygotowania ruchowego dorosną i dojrzeją do tego, by przejsc do drugiego etapu ćwiczeń.
Etap drugi nauki
Drugi etap ćwiczeń zaczyna się praktycznie przejściem od małej rakietki do rakiety tenisowej, ale ze skróconą rączką. Takimi rakietami gramy na kortach o średnich wymiarach 9 x 18 m, wysokość siatki 85 cm nazywanych midi-kortami.
Przejście od mini-tenisa na średnie korty nie jest zbyt częste nie tylko w Polsce, a jednak z punktu widzenia metodyki jest w pełni uzasadnione, ponieważ przy przejściu dzieci od mini-tenisa bezpośrednio do tenisa normalnego (kiedy gra się dużą rakietą i na dużym korcie) nie osiąga się najczęściej dobrych rezultatów.
Zdecydowana większość dzieci nie potrafi sobie poradzić z tą zmianą, w wyniku czego, z powodu niewystarczającej siły dzieci nie potrafią przestrzegać odpowiedniej techniki uderzeń. Dopuszczają się w ten sposób wielu błędów i przyswajają sobie niewłaściwe nawyki. których nawet utalentowanym jednostkom trudno jest się szybko pozbyć.
Z tych powodów wszędzie tam, gdzie są ku temu warunki i przestrzeń, na której można zorganizować nawet prowizoryczne średnie korty (boiskach szkoleniowych, placach zabaw) zaleca się kontynuację nauki tenisa rakietami ze skróconą rączką.
Ten pośredni stopień nauki jest odpowiedni szczególnie dla dzieci w wieku ośmiu – dziewięciu do dziesięciu lat.
Metoda ta jest korzystna ze względu na stopniowe i odpowiednie obciążenie organizmu dziecka, a także na łatwiejsze i stopniowe przyzwyczajanie się do rakiety ze strunowym naciągiem.
Dzieci w tym wypadku przyzwyczajają się łatwiej do trudniejszych uderzeń rakietą z naciągiem (precyzja uderzenia piłki środkiem naciągu. praca ramienia. zwiększenie prędkości i wydłużenie uderzeń).
Korzyść gry rakietą strunową na średnim korcie polega głównie na tym, że przy uderzeniu w wyniku elastyczności naciągu droga lotu piłki jest dłuższa, co przy grze na małym korcie sprawia dzieciom trudności związane z umieszczeniem piłki na korcie. Z drugiej strony przy grze na dużym korcie rakieta ze skróconym uchwytem dzieci ośmio-dziesięcioletnie nie potrafią ze względu na swoją siłę, uderzyć tak, by piłka po uderzeniu przeleciała aż na linię główną.
Etap trzeci nauki
Ostatni etap ćwiczeń rozpoczyna się przejściem na duży kort o normalnych rozmiarach. Chodzi tu o dzieci. które są odpowiednio przygotowane ruchowo i fizycznie, mniej więcej w wieku dziewięciu – jedenastu lat.
Można zakładać, że w tym wieku dzieci opanowały już dobrze technikę gry rakietami strunowymi ze skróconym uchwytem, przede wszystkim większy zamach, a także grę z dłuższymi uderzeniami, przyswoiły sobie też bardzo istotną umiejętność uderzenia piłki środkiem naciągu.
Jak prowadzić szkolenie?
Tenis zaliczany jest do sportów indywidualnych, ale potrzeba co najmniej dwóch graczy aby można było przeprowadzić trening. Trzeba tak organizować godziny treningowe aby dzieci nie nudziły się, aby stworzyły kolektyw i aby nawzajem wykonywały ćwiczenia i wzajemnie siebie trenowały. ćwiczenia tenisowe są trudne, dlatego istnieje potrzeba częstych zmian zarówno ćwiczących jak i samych ćwiczeń. Można przyjąć, że dla dzieci najkorzystniej jest wykonywanie ćwiczeń w grupie 4 do 6 ćwiczących. czas trwania ćwiczenia 5 minut w seriach po 15-20 uderzeń. Godzina treningu miałaby trwać od ~100 minut, z częstotliwością 2-3 razy w tygodniu.
W późniejszym etapie szkolenia można zwiększyć ilość godzin treningowych i częstotliwość, ale dopiero wtedy, gdy opanowane są wszystkie uderzenia techniczne. Kiedy dzieci osiągną umiejętność techniki uderzenia można zacząć grać pierwsze gry na punkty w skróconych formach, można rozgrywać mecze w grupach, drużynach itd.
Źródło – Ladislav Merunek „Gra dla wszystkich”
