Awatar użytkownika
El Diablo
Wyłączono z użytku...
Posty: 20553
Rejestracja: 15 lut 2007, 12:57
Kontakt: Strona WWW

Co w ramie piszczy? - Anatomia ramy

Czasami w pogoni za wyjaśnieniami coraz to bardziej szczegółowych zagwozdek technicznych zapominamy o tym co najważniejsze... czyli o podstawach. Dla jednych kwestie, które poruszę poniżej są oczywiste. Niemniej każdy z nas kiedyś zaczynał i to właśnie z myślą o nowych entuzjastach powstał temat traktujący o anatomii rakiety tenisowej.


Obrazek

Poniżej pojęcia z jakimi możemy się spotkać, a ponieważ żyjemy w epoce "globalnej wioski" dołączyłem odpowiedniki anglojęzyczne. Zapewne można by rozszerzyć poniższy "słowniczek" o znacznie więcej zwrotów, jednakże aby nie robić z tematu książki telefonicznej wytypowałem te pojęcia, które wydały mi się najbardziej przydatne.


Czubek (ang. racquet tip ) – odnosi się do szczytu/czubka główki (godzina 12).


Dead hoop - jedno z wielu określeń, które nie doczekało się polskiego odpowiednika odnoszące się do cechy rakiety w postaci obszaru w górnej części główki, który charakteryzuje niska dynamika i komfort podczas odbicia.


Geometria ramy - przekrój ramy będący pochodną użytej matrycy. Może być spójna dla całej rakiety (np. generacja Pro Staffów 6.1 czy 200-tek Dunlopa) bądź różnić się w zależności od części ramy (np. Dunlop Biomimetic M5.0 - inne geometria widełek, inna w główce rakiety). Wyróżnić można m.in. ramy typu box (PS 6.1 90), płaskie (Prestige MP), obłe (F5.0 Tour w obszarze główki), triangularne (Yonex SRDT), heksagonalne (RDX 500) i inne.


Hairpin - pojęcie odnoszące się do "gołej" rakiety tj. bez uformowanej/założonej rączki, kapsla, bez dociążeń etc. Pomijając przelotki i szatę graficzną jest to w zasadzie rakieta wychodząca bezpośrednio z matrycy.


Hoop - część ramy rakiety w górnej części główki tworząca łuk (od godziny 10 do 2). W Polsce ten fragment rakiety określa się bardziej opisowo nazywając go po prostu górną częścią główki, nigdy nie spotkałem się z użyciem polskiego odpowiednika tego słowa (pałąk).


Kanty (ang. bevels) - kanty rączki rakiety. Kwestia często poruszana przy okazji pogrubiania uchwytu rakiety czy też przy tematyce owijek bazowych i wierzchnich.


Kapsel (ang. buttcap) – można spotkać się również z określeniem „stopka”. Jest to plastikowy element mocowany na końcu rączki rakiety.


Lay-up – zwrot ten odnosi się do układu warstw poszczególnych 'arkuszy' materiałów.
Od kompozycji to pojęcie odróżnia to iż kompozycja odnosi się wyłącznie do rodzaju oraz ewentualnie proporcji materiałów (choć w przypadku rakiet tenisowych pojęcie 100% grafit nie jest bardzo precyzyjne gdyż bynajmniej nie oznacza iż rakieta jest wykonana w 100% z grafitu) podczas gdy lay-up to nie tylko rodzaj materiału ale i układ arkuszy. Niestety o ile kody matrycy jeszcze są w miarę znane to wiedza z zakresu kodowania lay-up'ów sprowadza się do porównawczego "wersja X wydaje się sztywniejsza". Tutaj metryczka Tecnifibre'a T-Fight 315 Ltd., gdzie "PT965" odnosi się do matrycy z której pochodzi rama, "87A" to lay-up, co widać i co nam absolutnie nic nie mówi, oraz "C794" określającego partię produkcyjną. Gorąco polecam zapoznanie się z materiałami dot. produkcji rakiet tenisowych znajdujących się w tym temacie.


Matryca (ang. mold) – forma z której powstaje rakieta.
To właśnie do matrycy odnoszą się pierwsze części kodów produkcyjnych* np. headowski TGK231 czy też PT-043H Tecnifibre'a, dalsze części kodów odnoszą się do pozostałych cech/parametrów takich jak lay-up, przeplot strun, długość etc. (np. TGK237.2, gdzie TGK237 odnosi się do matrycy MicroGel Prestige Mid'a, natomiast .2 do przeplotu, w tym przypadku 16x19).


Osłona główki (ang. bumperguard) – przelotka przeznaczona na górną część główki rakiety, kolokwialnie określana mianem „zderzaka”.


Palety (ang. pallets) - znane również jako 'okładziny'.
Modułowy system formowania rączki rakiety w postaci dwuczęściowej formy z kształtowanego tworzywa. Jest to alternatywa dla stałych rączek grafitowych (formowanych wraz z rakietą) oraz rączek z pianki PU**. System palet były i/lub są stosowane w rakietach takich marek jak Boris Becker, Donnay, Fischer, Head, Pacific, Tecnifibre czy Völkl. W ramach oferty tego samego producenta można było spotkać szereg najróżniejszych rozwiązań zaczynając od sposobu mocowania, na kształcie kończąc. I tak "klasyczny" system palet posiadają rakiety Boris Becker, Head oraz Völkl. Z kolei Fischer często modyfikował swoje systemy, i tak był okres kiedy palety tego producenta zawierały już w sobie dwuczęściowy kapsel, który w klasycznym rozwiązaniu jest elementem oddzielnym. Fischer swego czasu miał również palety z oddzielnym kapslem, jednakże w obu przypadkach mocowanie palet opierało się na nitach z tworzywa.


Przelotki (ang. grommets) – znane również jako grommety lub szuce.
Plastikowe elementy, osadzane dookoła główki rakiety tenisowej, przez które przechodzą struny rakiety. Z reguły zestaw przelotek składa się z przelotki na mostek, dwóch przelotek bocznych oraz osłony główki (tzw. zderzak). Ta ostatnia pełni dodatkową funkcję tj. chroni górną część główki, która jest najbardziej narażona na kontakt z kortem.
Są jednak wyjątki np. przelotki do modeli Prestige tzw. CAP (ang. Computer Aided Protection), które składają się tylko z 3 przelotek, jednej na mostek oraz dwóch szerokich przelotek bocznych, przypominających osłonę główki, dochodzących do czubka główki rakiety. Z drugiej strony dotychczas wydano wiele modeli u których nie było osłony główki, a przelotka przeznaczona na górną część główki nie odbiegała od przelotek bocznych. Obecnie nie produkuje się powszechnie rakiet "bezprzelotkowych", najbliżej takowych są pierwsze rakiety firmy Prince z O-portami, gdzie plastikowe elementy przez które przechodzą struny są zredukowane do przelotki na mostku oraz szczytu główki, na bokach ramy struny "leżą" bezpośrednio na ramie.


Przeplot/układ strun (ang. string pattern, również drill pattern) - tłumaczenie zbędne, ilość strun pionowych oraz strun poziomych, zawsze w tej kolejności. Tak więc zapis 16x19 oznacza iż rakieta naciągnięta zgodnie z zamysłem producenta winna mieć 16 strun pionowych oraz 19 strun poziomych.
Nawiązując do matrycy, klasycznie wykonane rakiety grafitowe mogą mieć dowolny przeplot, gdyż otwory na przelotki wywiercane są na późniejszym etapie produkcji.


Profil/szerokość ramy (ang. beam width) - szerokość ramy rakiety widziana z profilu.
Najczęściej podawana dla 3 punktów rakiety - wyjścia widełek, środka główki (godzina 3&9) oraz czubka.
Wyróżniamy rakiety o stałym oraz zmiennym profilu. W przypadku tego ostatniego rama może się sukcesywnie zwężać (Yonex Pro RD70 Long 95) lub poszerzać (Pacific X-Force) idąc od widełek w kierunku główki, jak również zmieniać się nieregularnie (znane pod określeniem ram DTB od ang. double tapered beam). Dwa skrajne przykłady to Babolat Aeropro Drive o ramie 23-26-24mm oraz Völkl Organix V1 Pro 23-20-23mm.
Obecnie dla rakiet zawodniczych najczęściej stosuje się profil stały, z kolei wśród tweenerów oraz rakiet rekreacyjnych dominuje rozwiązanie w postaci ramy DTB, gdzie profil poszerza się od widełek do środka główki rakiety (3&9) po czym zwęża się ku czubkowi.


Pusta rama (ang. hollow frame) - pojęcie powiązane z wypełnieniem piankowym odnoszące się do braku wypełnienia wnętrza rakiety. Większość obecnie dostępnych rakiet na rynku posiada pustą ramę w obszarze widełek i główki, często również rączki.


Rączka piankowa (ang. foam handle) - rączka rakiety uformowana na stałe** z pianki PU o większej gęstości.


Wpleciony kevlar (ang. braided kevlar) - kevlar wpleciony między grafit i jedna z najbardziej pożądanych kompozycji materiałowych w rakietach tenisowych. Na to pojęcie często można się natknąć przy okazji dyskusji o kolejnych generacjach obecnie najtrudniejszej rakiety zawodniczej Wilsona (Pro Staff 6.1 Tour) jak i jej prekursorach (m.in. Pro Staff 6.0 85 kojarzonego głównie z osobą Pete'a Samprasa).


Wypełnienie piankowe (ang. foam filling) - pianka PU średniej gęstości wtłaczana do wnętrza rakiet zdecydowanie poprawiająca tłumienie drgań oraz poprawiająca czucie. Obecnie nie jest zbyt powszechnie stosowana i jeśli w ogóle jest w rakiecie to ogranicza się najczęściej do rączki.


Wyprofilowanie kapsla (ang. buttcap flare) – określenie odnoszące się do szerokości kapsla względem rączki.
Każdy kapsel rozszerza się ku podstawie i to właśnie szerokość przy podstawie względem rączki określa się wyprofilowaniem. Im większe wyprofilowanie tym szerszy kapsel. Dla wielu zawodników jest to bardzo istotny aspekt. W zależności od techniki i sposobu gry niektórzy zawodnicy poszerzają kapsle do kuriozalnych rozmiarów, przykładem może być niegrający już Thomas Muster czy też Richard Gasquet.


Zaślepka (ang. trapdoor) – określana również jako „zapadka” odnosi się do wyjmowalnej części kapsla po usunięciu, którego mamy wgląd we wnętrze rączki. Jednakże nie każdy kapsel wyposażony jest w taki „mechanizm”.

______________________________________________________________________
* - Wielka szkoda, że Head dowiedziawszy się o świadomości klientów w tym względzie zdecydował się na zmianę w postaci dokładniejszego malowania rakiet zawodników. Kodów niestety już nie uświadczymy przez co identyfikacja poszczególnych modeli stała się bardziej pracochłonna.

** - W zamyśle producenta są to rączki stałe, jednakże istnieje możliwość usunięcia pianki, a następnie dysponując odpowiednią wiedzą oraz sprzętem uformowanie nowej rączki piankowej lub zastosowanie palet innego producenta, są to jednak zabiegi dość czasochłonne i uciążliwe, które wykonane w sposób nieumiejętny mogą zakończyć się zniszczeniem rakiety.

Wróć do „Pozostałe”